Video konferansların ve diğer dijital çalışmaların ‘yeni normal’ haline gelmesiyle, birçoğumuz ekrana her zamankinden daha fazla ve daha uzun süreli odaklanmak durumundayız. Ancak göz sağlığımızı da ön planda tutmak önemlidir.

Modern çalışma hayatı, uzun saatler boyunca bilgisayar ekranları, tabletler ve telefonlar gibi dijital cihazlara maruz kalmayı gerektirmektedir. Bu durum, göz sağlığını olumsuz etkileyebilir. Özellikle ofis çalışanları, göz yorgunluğu, kuruluk, bulanık görme ve baş ağrıları gibi sorunlarla sıkça karşılaşmaktadır. Bu belirtiler uzun süre bilgisayar ile çalışmaya bağlı oluşan göz hastalıklarının habercisidir. Tüm bu sağlık sorunlarından kaçınmak için bilgisayar başında çalışanların göz sağlıklarına çok dikkat etmesi gerekmektedir. Geri dönülmez sorunlar yaşamadan önce çalışma koşullarımızı ve ortamımızı göz sağlımıza uygun şekilde tasarlamalıyız. Göz sağlığının bozulmasına eşlik eden baş, boyun ve omuz ağrıları da yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürdüğünden, kişinin hem özel hem de iş hayatındaki performansını ve enerjisini olumsuz etkilemektedir.

GÖZLERİNİZİN DE MOLAYA ÇIKMASI İÇİN İPUÇLARI

İster mutfak masasında ister ofiste çalışıyor olun, bu 6 püf noktası ekrana bakarak yoğun çalıştığınız sırada gözlerinizi dinlendirmenize yardımcı olabilir.

Her 20 dakikada bir gözlerinize de bir mola
Her 20 dakikada bir, en az 20 saniye boyunca ekranınızdan farklı mesafede olan bir yere veya şeye bakın ve ardından 20 kez göz kırpın.

Avuçlarınızı kullanın
Gözlerinizi kapatıp, avuç içinizi yaklaşık 30 saniye boyunca gözlerinizin üzerinde tutun. Bu hareket, gözlerinizi sakinleştirmeye ve sıfırlamaya yardımcı olabilir.

Ekran mesafenizi kontrol edin
Ekranınızın merkezi göz seviyesinin biraz altında, yaklaşık bir kol uzunluğunda olup olmadığını kontrol edin.

Ekran metinlerinizin boyutlarını, kontrastı ve parlaklığı ayarlayın
Kendi konforunuza göre ayarlayın ancak beyaz zemin üzerine siyah baskı metinleri genellikle en iyi kombinasyondur. Ekranınız, bulunduğunuz ortamdaki aydınlatma ile aynı parlaklıkta olmalıdır.

Sağlıklı beslenin
Ispanak, somon, yumurta, fasulye, portakal, istiridye ve domuz eti gibi yiyecekler yaşa bağlı görme sorunlarını önlemeye yardımcı olabilir.

Dışarı çıkın
Tüm ekranlardan uzaklaşıp kafanızı boşaltmak ve enerjinizi yükseltmek için yürüyüş molası verin.

Mart 2025

Ramazan ayı ile birlikte göz damlalarının orucu bozup bozmadığı konusu da sıkça sorulmaya başlandı. Göz damlası kullananlar Ramazan’da ilaçlarını gönül rahatlığı ile kullanabilirler…

Türk Oftalmoloji Derneği göz ameliyatı olan ve özellikle göz tansiyonu hastalarının düzenli olarak kullanmak zorunda oldukları göz damlalarını Ramazan ayı boyunca hiç endişe etmeden kullanabileceklerini ve göz damlasının orucu bozmadığını açıkladı. Türk Oftalmoloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Kıvanç Güngör göz damlası kullananların Ramazan’da ilaçlarını gönül rahatlığı ile kullanabileceklerini söyledi. Prof. Dr. Kıvanç Güngör yaptığı açıklamada Diyanet İşleri Başkanlığı’nın bu yönde kararı olduğunu hatırlatarak, “Göz damlaları sindirim sistemine ulaşmadığı için orucu bozmaz. Göz tansiyonu ve göz kuruluğu kronik hastalıklar arasında yer almaktadır. Göz damlasının orucu bozacağını düşünüp ilacını uzun süre kullanmayan kişilerin göz sağlını tehlikeye attıklarını söyleyebilirim. Özellikle göz tansiyonu (glokom) hastalarının göz damlasını kullanmayı bırakmasıyla birlikte gözlerin görme kaybı başlıyor ve yaşanan görme kaybını geri döndürmemiz mümkün olmuyor” dedi.

 Diyanet İşleri Başkanlığı’nın oruç tutan kişilerin göz damlası kullanması ile ilgili “Göze damlatılan ilaç, miktar olarak çok az yani 1 mililitrenin 1/20’si olan 50 mikrolitre olup bunun bir kısmı gözün kırpılmasıyla dışarıya atılmakta, bir kısmı gözde, göz ile burun boşluğunu birleştiren kanallarda ve mukozasında gözenekler yolu ile emilerek vücuda alınmaktadır. Kaldı ki bu işlem yeme içme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla göz damlası kullanmak orucu bozmaz” açılamasında bulundu.

Kulak damlası orucu bozar mı?
Kulak ile boğaz arasında bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak zarı bu kanalı tıkadığından, ilaç boğaza ulaşmaz. Bu nedenle kulağa damlatılan ilaç orucu bozmaz. Kulak zarında delik bulunsa bile, kulağa damlatılan ilaç kulak içerisinde emileceği için ilaç ya hiç mideye ulaşmayacak ya da çok azı ulaşacaktır. Kaldı ki bu işlem yeme içme yani gıdalanma anlamı da taşımamaktadır. Dolayısıyla kulak damlası da orucu bozmaz.

Mart 2025

Günümüzde kontakt lens kullananların sayısı hızla artıyor. ‘Renkli göz’ isteğine yanıt verebilmesiyle de cezbeden kontakt lensler, bazı basit kurallara dikkat edilmediğinde ise ciddi tehlikelere davetiye çıkarıyor.

Dünya genelindeki kontakt lens kullanıcılarının yüzde 70’inin kadınlardan oluştuğu ve bu kullanıcıların çoğunun cilt bakımı ve makyaj gibi rutinlere özen gösterdiği biliniyor. Ancak göz sağlığını korumak için kontakt lensler ve kozmetik ürünler arasındaki etkileşimlerin göz önünde bulundurulması gerekiyor. Türk göz doktorlarını temsil eden Türk Oftalmoloji Derneği (TOD) kontakt lens kullanırken dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.

Kontakt lensler, gözlüklerden farklı olarak doğrudan göz yüzeyine uygulanır ve tüm gün boyunca kornea üzerinde kalır. Bu, kontakt lenslerin gözyaşı ve göz kapağı çevresiyle sürekli temas halinde olduğu anlamına gelir. Gün içinde 12-20 bin kez göz kırptığımız düşünüldüğünde, göz altı kremleri, far, rimel, eyeliner, gibi ürünlerin göz ve kontakt lens yüzeyine bulaşma olasılığı oldukça yüksektir. Özellikle gözün refleks olarak sulandığı durumlarda çöz çevresine uygulanmış tüm maddeler göz yüzeyine ve kontakt lens üzerine dağılır. Bilimsel çalışmalar bu tip ürünlerin kontakt lens yüzeyinde birikebildiğini göstermiştir. Her ne kadar her akşam uyumadan önce kontakt lenslerimizi çıkarıp solüsyonla temizlesek de bazı yağ bazlı içerikler (özellikle su ile çıkmayan) kalıcı olarak kontakt lensin yapısında kalabilmekte uzamış kullanımda alerjik reaksiyonlara, bağışıklık sistemine bağlı sorunlara ve enfeksiyona yol açmaktadır.

Uzun süreli kontakt lens kullanımı, kontakt lenslerle uyumak, kontakt lensin altında mikrop birikmesi, Herpes virüsü, kontakt lensleri ya da kontakt lenslerin saklandığı kutuyu temiz tutmamak, ömrü dolan kontakt lensleri veya solüsyonu tekrar kullanmak gözlerimizde enfeksiyona sebep olacağından dolayı bulanık görme, gözde kızarıklık ve ağrı, gözde sulanma ya da akıntı ve ışığa karşı aşırı hassasiyet oluşturabilir. Bu belirtilerden herhangi biri fark edildiğinde en kısa sürede bir göz doktoruna danışmak önemlidir.

Kontakt lens kullanımı için 4 Altın Kural:
Göz sağlığınızı riske atmamak adına kontakt lens kullanımı ve kozmetik ürünlerle ilgili detaylı bilgiyi mutlaka bir göz hekiminizden alın.

1. Hijyen Önceliklidir: Kontakt lens takmadan önce ellerinizi sabunla iyice yıkayın, durulayın ve kurulayın. Tırnaklarınızın kısa olmasına özen gösterin.
2. Makyaj Yapmadan Önce Takın: Kontakt lenslerinizi ellere, yüze ve göze bir şey sürmeden önce ve makyaj yapmadan önce takın. Makyaj yaparken kontakt lens yüzeyine bulaşma riskini azaltmak için kirpik diplerine ürün sürmekten kaçının.
3. Doğru Sıralamayı İzleyin: Kontakt lenslerinizi çıkarırken önce ellerinizi iyice sabunla yıkayıp, durulayın ve kurulayın. Temiz elinizle önce kontakt lenslerinizi çıkardıktan sonra, kontakt lens kabına yerleştirip solüsyon koyun. Ardından makyajınızı temizleyin. Kontakt lens gözde iken uygulanacak makyaj temizleme ürünleri kontakt lens yapısına zarar verebilir.
4. Kalıcı Makyaj ve Yapay Kirpik Uygulamaları: Kirpik diplerinde yer alan ve gözyaşına katkıda bulunan Meibomian bezlerine zarar verebileceklerinden, bu işlemler için uygulayıcının bilgisi ve kullanılacak malzeme konusunda dikkatli olun. Bu tür uygulamalar ciddi alerji ve enfeksiyonlara yol açabilir. Kontakt lens kullanımı sırasında gözde ağrı, kızarıklık, yanma, batma gibi sorunlar olursa kontakt lensinizi hemen çıkarıp, kontakt lensiniz, kontakt lens kabınız ve solüsyonunuz ile birlikte göz hekimize başvurun, çünkü eğer bir enfeksiyon varsa bunlardan örnek almak gerekir.

Tüm uzmanların ortak söylemi hangi amaçla kullanılırsa kullanılsın kontakt lens kullanımına göz doktoru kontrolünde başlanılmasıdır. Kontakt lensler bazı göz hastalıklarının tedavilerinde, kırma kusurlarında da kullanılır ve kozmetik amaçlı kullanılan kontakt lensler yanlış kullanılması halinde ciddi sorunlara yol açmaktadır. Doktor kontrolü ile kullanılmayan kontakt lensler ve hijyen kurallarına dikkat edilmemesi durumunda, kornea enfeksiyonları, immün reaksiyonlar, alerjik problemler, göz kuruluğu ve yanlış kullanım sonucunda farklı hastalıklar ortaya çıkabilir. Bu durum kişinin görme kalitesine ve günlük yaşamına zarar verebilir.

Mart 2025

Gün boyu bilgisayara bakmak, uzun süre araba kullanmak, bir şeyler okumak gibi odaklanma gerektiren aktiviteler sonrası gözleriniz yorulabilir. Peki bunu engellemek için neler yapabilirsiniz? İşte göz yorgunluğunu önlemenin yolları…

Sık Sık Başka Yerlere Bakın
Göz yorgunluğu uzun süre aynı yere bakmakla oluşur. Bu sebeple her 20 dakikada bir odak noktanızı başka bir aktiviteye yönlendirin. Ayrıca gün içerisinde de birkaç saat boyunca yoğun aktiviteden uzak durun. Gözlerinizi dinlendirmek için kısa molalar vererek, uzağa bakmak göz sağlığınızı korumanıza yardımcı olur.

Göz Damlası Kullanın
Yoğun odaklanma daha az göz kırpmanıza sebep olur. Bu sebeple gözleriniz kurur ve tahriş olur. Doktorunuza danışarak yapay gözyaşı damlalarıyla bu problemi çözebilirsiniz. Ayrıca, çalışma ortamınızın nem dengesini koruyarak göz kuruluğunu önleyebilirsiniz.

Doğru Gözlük Seçin
Göz yorgunluğunuzu önlemesi için bir gözlük kullanmak konusunda doktorunuza danışın. Ayrıca kontakt lens kullanan kişiler de bir süre ara verirse göz yorgunluğu azalabilir. Mavi ışık filtreli gözlükler, dijital ekranlardan gelen zararlı ışınları azaltarak gözlerinizi koruyabilir.

Çay Pansumanı Yapın
Poşet çay ile pansuman göz ağrılarına iyi gelir. Kullandığınız poşet çayı, oda sıcaklığında bekleterek ılıtın. Ilık hale gelen çayı, göz kapaklarının üzerine yerleştirerek soğuyana kadar bekletin. Özellikle papatya ve yeşil çay gibi bitki çayları, anti-enflamatuar özellikleri sayesinde gözleri rahatlatabilir.

Hava Kalitesini Göz Ardı Etmeyin
Bulunduğunuz ortamın hava kalitesi düşük olabilir. Havalandırma için kullandığınız cihazlar kuruma ve tahrişe neden olabilir. Bu da göz yorgunluğuna sebep olur. Tüm bunlar göz önüne alındığında havayı nemli tutmaya özen gösterin. Ortamdaki hava sirkülasyonunu artırmak için düzenli olarak pencereleri açarak temiz hava almayı ihmal etmeyin.

Şubat 2025

Gazi Üniversitesi (GÜ) Tıp Fakültesi Göz Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Onur Konuk “Zehirli guatrı bulunan hastaların yaklaşık yüzde 5’inde görmeyi tehdit eden tiroid oftalmopati bulunduğu belirlendi”

Türkiye’de oldukça yaygın görülen hastalıklardan biri olan tiroid halk arasında “zehirli guatr” olarak tanımlanan Graves hastalarında gözlerdeki tutulumuna tiroid oftalmopati ismi veriliyor. Bu durumun uygun tedavi sürecinin yönetilemediği durumlarda kalıcı görme kaybı ve körlükle sonuçlanabilir. Türkiye’nin yer aldığı Avrupa Graves Oftalmopati Grubu’nun yaptığı çalışmalarda, zehirli guatrı bulunan hastaların yaklaşık yüzde 5’inde görmeyi tehdit eden tiroid oftalmopati bulunduğu belirlendi. Genellikle guatr rahatsızlığı başladıktan sonra ilk 1 yıl içinde gözlerde kızarıklık ve sulanma, özellikle sabahları daha belirgin kapak şişliği ve kızarıklığıyla kendini gösteriyor ve bu şikayetlerle hekime başvuranlara guatr hastalığına bağlı göz tutulumu tanısı konulabiliyor. Tiroid oftalmopatinin, göz çıkıklığı, gözlerde açılma, irileşme, şaşılık ve çift görme gibi bulgulara neden oluyor. Bu süreçte hastalar göz ve endokrinoloji hekimlerince değerlendirilerek bulgularına göre ilaçlar veya ışın tedavisi gibi tedavi protokollerine alınır. Bu şekilde tiroid testlerinin normale getirilmesi, göz bulgularının iyileştirilmesi sağlanmaktadır. Uygun tedavi sürecinin yönetilemediği olgularda tablo ilerleyerek göz sinirini etkiler ve kalıcı görme kaybı ve körlükle sonuçlanabilen klinik bulgular izlenir. Bu dönemde ilaçlarla tedavi edilemeyen olgularda cerrahi tedaviler gündeme gelir. Guatr hastalığına veya göz bulgularına yönelik cerrahi tedaviler uzman hekimlerce değerlendirilir. Guatr hastalığına bağlı izlenen ve önlenebilir körlük sebebi olan göz tutulumu konusunda farkındalığın artırılması gerekiyor.

Şubat 2025

Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Buğra Duman “Bulaşıcı göz hastalıkları yalnızca bireysel değil, toplumsal bir risk oluşturuyor. Korunma yollarını bilmek, belirtileri erken fark etmek ve zamanında tedaviye başlamak büyük önem taşıyor.”

Göz enfeksiyonları, toplumda sık görülen ve bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyen sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Mikroorganizmaların (bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler) neden olduğu göz enfeksiyonlarının bulaşıcı olduğunu belirten Op. Dr. Buğra Duman, hijyene dikkat edilmesini ve ortak kullanılan yastık, havlu, makyaj malzemeleri gibi eşyaların mutlaka ayrılması gerektiğini söyledi. Ayrıca havuz, kirli şebeke suları gibi enfeksiyon riski taşıyan alanlara da dikkat edilmesini önerdi.

En Sık Görülen Bulaşıcı Göz Hastalıkları
Bulaşıcı göz hastalıklarının, mikroorganizmaların (bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitler) göz dokularına bulaşması sonucu oluştuğunu açıklayan Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Buğra Duman, “Bu hastalıklar genellikle gözde kızarıklık, sulanma, kaşıntı, batma ve çapaklanma gibi belirtilerle ortaya çıkar” dedi. En sık görülen bulaşıcı göz hastalıklarını şöyle sıraladı:

Konjonktivit bilinen ismiyle göz nezlesi, gözün beyaz kısmını kaplayan zarın iltihaplanmasıyla ortaya çıkar ve genellikle kızarıklık, kaşıntı, sulanma ve çapaklanma gibi rahatsız edici belirtilerle kendini gösterir. Konjonktivit, toplumda sıkça karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alır. Hem bireysel sağlık hem de toplum sağlığı açısından önemli bir konu olup, erken tanı ve tedavi ile etkili bir şekilde yönetilebilir. Hastalığın ilk çeşidi olan bakteriyel konjonktivit, çapaklanma, sarımsı-yeşil akıntı ve göz kapaklarında şişlikle kendini gösterir. Özellikle çocuklarda sık görülür. Bir diğer çeşidi olan viral konjonktivit ise, oldukça bulaşıcıdır ve genellikle salgınlara neden olur.

Keratit kornea tabakasının enfeksiyonudur, ciddi görme kaybına neden olabilir. Bakteriler, virüsler (herpes simpleks vs.), mantarlar veya parazitler (Acanthamoeba) bu enfeksiyona sebep olabilir. Gözde ağrı, ışık hassasiyeti, bulanık görme gibi belirtilerle kendini gösterir ve tedavi edilmediğinde kalıcı görme kaybına neden olabilir.

Trahom; Chlamydia trachomatis’in neden olduğu, genellikle temiz suya erişimin sınırlı olduğu bölgelerde görülen bir hastalıktır. Tedavi edilmezse göz kapaklarının iç kısmında skar dokusu oluşumuna ve kornea hasarına neden olabilir.

Hangi Yaş Grupları ve Kimler Risk Altında?
Bulaşıcı göz hastalıkları, her yaş grubunda görülebildiğini belirten Op. Dr. Duman, bazı kişiler ve gruplar daha yüksek risk altında olduğunu ifade etti. Duman, “Bu grupların belirlenmesi, erken tedavi ve korunma önlemlerinin alınması açısından büyük önem taşır. Çocuklar, bulaşıcı göz hastalıklarına karşı özellikle hassastır. Bunun başlıca nedenleri, hijyen kurallarına tam olarak uymamaları ve okul gibi kalabalık ortamlarda bulunmalarıdır. Yaşlı bireyler, bağışıklık sistemindeki zayıflamalar nedeniyle bulaşıcı göz hastalıklarına daha yatkındır. Yaşla birlikte, vücut hastalıklara karşı daha az direnç gösterir, bu da göz enfeksiyonlarının daha ciddi sonuçlar doğurmasına neden olabilir. Ayrıca, yaşlı bireylerde, göz sağlığıyla ilgili başka sağlık sorunları (örneğin, katarakt veya glokom) da mevcut olabileceğinden, göz enfeksiyonları daha karmaşık hale gelebilir. Kontakt lens kullanıcıları, bulaşıcı göz hastalıklarına daha yatkındır. Kontakt lenslerin yeterince temizlenmemesi, hijyen kurallarına uyulmaması veya kontakt lenslerin uzun süre takılması, bakteriyel ve viral göz enfeksiyonlarına zemin hazırlayabilir. Bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler, bulaşıcı göz hastalıklarına karşı daha fazla risk taşır. Bu grup, HIV/AIDS hastaları, kanser tedavisi görenler, diyabet hastaları ve organ nakli yapılan kişileri kapsar. Özellikle öğretmenler, sağlık çalışanları ve toplu taşıma sektöründe çalışanlar, bulaşıcı göz hastalıkları için yüksek risk altında olan gruplardır. Bu kişiler, her gün çok sayıda insanla temas ettikleri için göz enfeksiyonlarının hızlı bir şekilde yayılmasına neden olabilirler. Bulaşıcı göz hastalıkları, özellikle kalabalık ve hijyenin yetersiz olduğu ortamlarda hızla yayılabilir. Okul, iş yeri ve hastanelerde bu tür enfeksiyonlar salgınlara yol açabilir. Bu nedenle erken tanı ve izolasyon, enfeksiyonların yayılmasını önlemede kritik rol oynar. Belirtilerin görüldüğünde vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurulmalı, yılda bir kez düzenli göz muayenesi olunmalı” diyerek sözlerini tamamladı.

Şubat 2025

Görme kayıplarının %50’sinin “önlenebilir” olduğunu biliyor muydunuz? Aşağıdaki önerilere uyarak göz sağlığımızı koruyabiliriz…

1. Güneş gözlüğü kullanın: Güneşin ultraviyole (UV) ışınları, gözlerde katarakt ve yaşa bağlı sarı nokta hastalığı gibi pek çok hastalığın riskini artırır.
2. Sağlıklı beslenin: Omega-3 yağ asitleri, lutein, çinko, C ve E vitaminleri içeren besinler; yaşa bağlı sarı nokta hastalığı ve katarakt gibi sorunların önlenmesine veya geciktirilmesine yardımcı olabilir.
3. Düzenli egzersiz yapın: Haftada beş gün, her seferinde 30 dakika hareket etmeye çalışın. Egzersiz yapmak, gözleriniz de dahil olmak üzere vücudunuzda dolaşan kan ve besin miktarını artırır.
4. Sigarayı bırakın: Tütün kullanımı; katarakt, göz sinirinde tahribat ve sarı nokta hastalığı riskinizi artırır.
5. Koruyucu gözlük kullanın: Bazı meslek veya spor dallarında olduğu gibi; göz yaralanmalarına yol açabilecek işler ve hobiler sırasında kullanmak önemlidir.
6. Dijital ekran kullanımınızı sınırlayın ve 20/20 kuralına uyun: Gece uyumadan 1 saat önce dijital ekran kullanımını bırakın. Dijital ekrandan yayılan mavi ışık, uykuya dalmanızı zorlaştırabilir.
7. Göz hijyenine dikkat edin: Ellerinizi sık sık yıkamak, gözlerinize temas eden mikropların sayısını azaltmaya yardımcı olacaktır. Ayrıca günde bir defa kirpik diplerinizi sıcak suyla yıkayın.
8. Gözlerinizi ovalamayın: Gözleri sert ovalamak veya kaşımak, göze zarar verir. Kaşıtınız olduğunda doktorunuza başvurun.
9. Yeterli uyuyun: Yetersiz uyku vücudumuza zarar vermenin yanı sıra göz kuruluğunu artırabilir ve göz seğirmesine yol açabilir.
10. Yılda bir kez göz muayenesi olun: Göz sorunlarının, erken tanı ve tedavisi önemlidir. Özellikle çocuklar göz problemleri olduğunu fark etmeyebilir veya dile getirmeyebilir. Düzenli göz muayeneleri aksatılmamalıdır.

Ocak 2025

Çin’de yapılan bir araştırma, her 3 çocuktan en az 1’inde uzağı iyi görememe sorunu olan miyopinin bulunduğunu ortaya koydu.

Çin’deki Sun Yat-Sen Üniversitesi’nden bilim insanlarınca yürütülen çalışma kapsamında, farklı kıtalardaki 50 ülkeden toplam 5 milyondan fazla çocuk ve gencin uzağı görme seviyeleri incelendi. İnceleme sonucunda araştırmacılar, her 3 çocuktan en az birinin miyop olduğunu ortaya koydu. Bu oranın zaman içinde artmasını beklediklerini ifade eden araştırmacılar, 2050 yılına kadar yaklaşık 740 milyon çocuk ve gençte miyopi kusurunun olabileceği sonucuna vardı.

Miyopinin 1990-2023 yıllarında 3 kat artarak yüzde 36’ya yükseldiğini tespit eden araştırmacılar, iç mekanlarda geçirilen sürenin Kovid-19 salgınıyla artmasıyla bu göz kusurunun önemli ölçüde yükseldiğini belirtti. Genetiğe bağlı olarak da ortaya çıkan miyopide dış etkenlerin önemine dikkati çeken araştırmacılar, uzağı net görememe sorununun çocukların eğitime daha erken yaşlarda başladığı Asya kıtasında Afrika’ya kıyasla 7 kat daha yaygın olduğunu aktardı. Ekrana uzun süre maruz kalmanın miyopi riskini artırdığını belirten araştırmacılar, erkek çocuklarına kıyasla dışarıda daha az vakit geçiren kız çocuklarının evde okuma, yazma, bilgisayar oyunları oynama veya telefon ekranına uzun süre bakma gibi yakın mesafeden bakmayı gerektiren aktivitelerle meşgul olduğunu kaydetti.

Araştırmacılar, bu durum nedeniyle de kızlarda erkeklere kıyasla daha fazla miyopinin saptandığını belirtti. Araştırmanın yazarları, “Miyopinin gelecekte küresel bir sağlık sorunu haline gelebileceğini kabul etmek çok önemli” ifadesini kullandı. Araştırma, British Journal of Ophthalmology dergisinde yayımlandı.

Ocak 2025

Katarakt ameliyatları, bulanıklaşan göz içi merceğinin değiştirilmesi esasına dayanır. Ameliyat esnasında hastanın gözüne yerleştirilen mercekler sayesinde hastanın net görüşe kavuşması sağlanabilir.

Katarakt ameliyatları, bulanıklaşan göz içi merceğinin değiştirilmesi esasına dayanır.  Ameliyat esnasında hastanın gözüne yerleştirilen mercekler sayesinde hastanın net görüşe kavuşması sağlanabilir. Peki hangi hasta için hangi mercek uygun, mercek seçiminde hangi kriterler önem taşıyor? Batıgöz Sağlık Grubu Çankaya şubesi Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Uğur Ünsal katarakt ameliyatına dair merak edilenleri yanıtladı.

Tek Tedavisi Cerrahi

Katarakt, gözümüzün içinde var olan doğal göz içi merceğimizin puslanması, bulanıklaşmasına denir. Katarakt damla ya da başka bir yöntemle tedavi edilemez, tek tedavisi cerrahidir. Katarakt ameliyatı, bulanıklaşan göz içi merceğinin alınması ve yeni göz içi merceğinin yerleştirilmesidir. Ameliyat, genelde hastanın gözlerine uygulanan topikal damla anestezisi yoluyla gerçekleştirilir, ortalama beş ile on dakika arasında süren bir cerrahi işlemdir.

Bebeklerde doğuştan oluşan katarakt nedeniyle görme azalır ve görme kaybı ortaya çıkabilir. Bebeklerin ilk 12 haftalık dönemde göz muayenesi bu bakımdan önemlidir. Bebeklerde ve çocuklarda da katarakt ameliyatı yapılır ve genel anestezi tercih edilir. Katarakt ameliyatında kullanılan üç grup mercek mevcuttur. Birinci grup monofokal yani tek odaklı mercektir. Bu mercekte hastanın gözüne gelen ışınlar gözün arkasına, tek odaktan düşer. Hasta uzağa bakarken gözlüğe ihtiyaç duymaz. Ama yakın gözlüğü kullanması gerekir. İkinci grup mercek hem uzak hem de orta mesafeyi görmeyi sağlayan genişletilmiş odağa sahip yani, Edof merceklerdir. Bu mercek türü hastaya uzak, orta  biraz da yakın mesafede görüntü sağlarken bazı hastaların düşük numaralı bir yakın gözlüğe ihtiyacı olabilir. Üçüncü bir grup mercek ise uzak, orta ve yakın mesafelerde görme sağlayan bizim trifokal dediğimiz halk arasında akıllı mercek olarak bilinen merceklerdir. Bu mercekler hastaya takıldığında uzak, yakın ve orta mesafede tatmin edici bir görüş sağlamaktadırlar.

Hasta İhtiyaçları Önemli

Eğer hastanın bunlarla birlikte astigmatı da mevcut ise bu merceklerin astigmatlı modellerini kullanmak daha uygun olacaktır. Nasıl ki biz kendimiz gözlük alırken veya gözlük muayenesi olurken normal bir gözlük almayıp eğer astigmatımız var ise astigmatlı cam kullanıyorsak günümüzde merceklerde de bu seçenek mevcuttur. Yani hasta için monofokal mercek uygun bulunduysa ama hastanın astigmatı da mevcutsa astigmatlı monofokal mercek veya trifokal mercek tercih edilecekse ve astigmat mevcutsa astigmatlı trifokal mercek tercih edilmesinde fayda vardır. Katarakt ameliyatı olacak olan bütün hastalara monofokal veya monofokal astigmatlı bir mercek tercih edilebilir ancak trifokal veya trifokal astigmatlı göz içi merceklerin sadece uygun hastalara tercih edilmesinde fayda vardır.

Gözünün arkasında retina problemi, ileri derecede göz tansiyonu veya gözünün ön kısmında kornea problemi olan hastalara akıllı mercek veya trifokal göz içi merceğinin yerleştirilmemesi daha uygun olur. Katarakt ameliyatını etkileyen en önemli kriterler, ameliyat esnasında kullanılan teknolojik altyapı, hastanın ihtiyaçları ve hekimin tecrübesidir. Bu kriterler bir araya geldiğinde çok daha iyi sonuçlar alınacaktır. Hastaya detaylı göz tetkikleri yapıldıktan sonra kişiye özel mercek tercih edildiğinde ve ameliyat esnasında modern tıbbi olanaklar kullanıldığında hem hasta mutluluğu hem de hekim mutluluğu artacaktır.

Ocak 2025

Görme bozukluğu ile karşı karşıya kalan çocukların okul başarıları düşüyor, özgüvenleri olumsuz etkileniyor ve bu durum onların arkadaşları ile oyun oynarken zorlanmasına, sosyal etkileşimlerden uzaklaşmasına da neden olabiliyor.

Günümüzde çocuklarda göz tembelliği, şaşılık, miyopi, hipermetropi ve astigmatizma gibi kırma kusurları yaygın şekilde görülüyor. Çocukluk döneminde görme bozukluklarına karşı bazı önlemlerin alınması, yaptırılan göz kontrolleri ve tedavileri bireye hem çocukluk hem de yetişkinlik döneminde sağlıklı görme imkanı sağlıyor.

Çocuğunuzun odasını doğru aydınlatın

Göz sağlığı, çocukların genel sağlığı ve gelişimi açısından büyük bir önem taşımaktadır. Görme, çocukların dünyayı algılamasında, öğrenmelerinde ve günlük aktivitelerini yerine getirmelerinde temel bir rol oynamaktadır. Büyükşehirlerde yaşayan çocuklar sosyal yaşamın çoğunu kapalı ortamlarda telefon, tablet veya bilgisayar başında geçirmektedir. Uzun süreli ekran maruziyeti şaşılık ve miyopi riskini artırmakta, göz yorgunluğu ve göz kuruluğuna sebep olmaktadır. Doğru aydınlatma ve ergonomik koşullar oluşturulmadan yapılan okuma çalışmaları da çocuklarda görme bozukluğunu tetikleyebilir.  Çocukların öğrenme süreçlerinin büyük bir kısmı görme yoluyla gerçekleşir. Tahtadaki yazıları okumak, kitaplardan bilgi edinmek, dijital ekranlarla etkileşime girmek gibi aktiviteler, iyi bir görme kabiliyeti gerektirir. Görme problemleri olan çocuklar, bu aktivitelerde zorlanabilir ve bu da akademik başarılarını olumsuz yönde etkileyebilir. Görme problemleri, çocukların kendine güvenini olumsuz etkileyerek sosyal etkileşimlerini zorlaştırabilir. Arkadaşlarıyla oyun oynarken ya da günlük aktiviteleri yerine getirirken zorlanan çocuklar, sosyal hayattan uzaklaşabilir. Bu nedenle, görme problemlerinin erken teşhis edilerek tedavi edilebilmesi için çocukların düzenli göz kontrollerinin yaptırılması büyük önem taşımaktadır.

Dijital ekran maruziyeti en çok uzağı görmeyi engelliyor

Çocukların yaşam alışkanlıkları günümüzde miyopi yani uzağı net görememe rahatsızlığının sayısında hızlı bir artışa neden olmuştur. Özellikle dijital cihazların aşırı kullanımı, kapalı alanlarda daha fazla vakit geçirme ve doğal gün ışığına maruziyetin azalması gibi faktörler miyopi gelişme riskini artırmaktadır. Miyopi sadece gözlük veya kontakt lens ihtiyacını doğurmaz aynı zamanda ilerleyen yaşlarda ciddi göz hastalıklarına yakalanma riskini de artırmaktadır. Düzenli göz kontrolleri, miyopinin erken aşamalarda tespit edilmesine olanak tanır ve miyopinin ilerlemesini yavaşlatmak için gerekli önlemlerin alınmasını sağlar.

Erken teşhis görme problemlerinin çözümünü kolaylaştırır

Çocuklarda göz problemleri, erken yaşlarda teşhis edildiğinde genellikle daha kolay ve etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Göz tembelliği (ambliyopi), şaşılık, kırma kusurları (miyopi, hipermetropi, astigmatizma) gibi yaygın göz sorunları, erken müdahale ile tedavi edilebilir. Erken teşhis edilmediği takdirde, bu problemler kalıcı görme kaybına neden olabilmektedir. Düzenli göz muayeneleri, sadece mevcut görme problemlerini tespit etmek için değil, aynı zamanda genel göz sağlığını izlemek için de önemlidir. Göz doktorları, muayene sırasında sadece görme kusurlarını değil, aynı zamanda çocuklarda nadir görülen ancak ciddi olabilen göz hastalıklarının belirtilerini de kontrol etmektedirler. Bu sayede, herhangi bir anormallik erken dönemde fark edilip tedavi edilebilir. Ayrıca göz doktorları çocuklara ekran kullanımında dikkat edilmesi gereken kurallar ve göz sağlığını koruma yöntemleri hakkında rehberlik etmektedir.

Sağlıklı görme sağlıklı büyüme için çok önemli

Çocukların düzenli göz kontrolü yaptırmaları, onların sağlıklı bir şekilde büyümelerini ve gelişmelerini sağlamak için hayati öneme sahiptir. Erken teşhis ve tedavi, olası görme problemlerinin önlenmesine ve çocukların genel sağlığına katkıda bulunur. Ebeveynler, çocuklarının göz sağlığını ihmal etmemeli ve düzenli göz muayeneleri için bir göz doktoruna başvurmalıdır. Çocukluk dönemini görme problemi yaşamadan büyüyen çocuklar yetişkinlik döneminde de daha az görme problemi yaşamaktadır.

Aralık 2024