İngiliz Kraliyet Ailesi’nin resmi otomobil tedarikçisi ünvanını taşıyan dünyaca ünlü Jaguar, lüks ve dayanıklı ürünleri sunabilmek amacıyla tutkunun gücünden doğdu.
Jaguar’ın temelleri atılıyor
Jaguar’ın hikayesi William Lyons ve William Walmsley isimli iki motosiklet tutkununun 1922 yılında İngiltere merkezli olarak Swallow Sidecar şirketini kurmasıyla başladı. Jaguar marka adı ancak 23 Mart 1945’e gelindiğinde yapılan genel kurul toplantısı sonucunda değişti ve Swallow Sidecar, Jaguar Cars oldu. Şirket Kurucularından William Lyons Jaguar adının çok daha ayırt edici olduğunu, benzer herhangi bir yabancı marka adıyla ilişkilendirilmeyip karıştırılmayacağını düşündüğünden ileride efsanevi olacak Jaguar’ın isim babası olmuş oldu.
Bu süre zarfında kuvvetli motorlarıyla performansa ve zarafete dayalı lüks otomobilleri beğenilere sunmaya devam eden Jaguar, 1950’lere kadar İkinci Dünya Savaşı ve hükümet tarafından üreticilere başta çelik olmak üzere yaşatılan malzeme sıkıntısı yüzünden birçok üretici marka gibi çok da parlak bir dönem geçirmedi. Yine de Jaguar, Lyons’un “paranın karşılığı” mantığını adeta somutlaştıran Jaguar XK120 (1948-54), Jaguar XK140 (1954-57), Jaguar XK150 (1957-61) ve Jaguar E-Type (1961-75) gibi bir dizi başarılı göz alıcı spor otomobili piyasaya sunarak adından söz ettirmeyi başardı. Markanın spor otomobilleri uluslararası yarışlarda başarılı oldu ve bu yarışlardan elde edilen birincilikler 1950’lerde şirketin ürünlerinin mühendislik bütünlüğünü kanıtlamak için izlenen bir yol oldu. Jaguar’ın motor sporlarındaki uzun tarihindeki en gurur verici anlardan ikisi, ilki 1951’de ve ikincisi 1953’te olmak üzere Le Mans 24 saat yarışını kazanmaktı. 1955 Le Mans zaferi, tarihteki en kötü motor sporları kazasına sahne olması nedeniyle gölgede kalmıştır. Daha sonra İskoç yarış takımı Ecurie Ecosse’un elinde 1956 ve 1957’de Jaguar hanesine iki galibiyet daha ekledi.
Jaguar 1950 yılında, Tedarik Bakanlığı’ndan o sırada Daimler şirketi tarafından kullanılmakta olan Browns Lane, Allesley, Coventry’deki iki fabrikasını kiralamayı kabul etti ve sonraki on iki ay içinde Foleshill’den yeni tesise taşındı. Jaguar Daimler’i 1960 yılında BSA’dan satın aldı. Jaguar, 1960’ların sonlarından itibaren Daimler markası ile birlikte en lüks galerilerdeki yerini almayı sürdürdü.
Bağımsızlığın sonu…
Pressed Steel şirketi Jaguar’ın tüm monokok gövdelerini üretiyordu. Mekanik aksamın tedarik ve montajını ise Jaguar’a bırakmıştı. 1965 yılının ortalarında Austin-Morris birleşimi olan British Motor Corporation (BMC) Pressed Steel’i satın aldı. Kurucu Ortak William Lyons, kısmen devam eden karoser tedarikine yönelik tehdit, kısmen de yaşı ve varisinin olmaması nedeniyle Jaguar’ın geleceği konusunda endişelenmeye başladı. Bu nedenle BMC’nin British Motor holdingini kurmak üzere Jaguar ile birleşme teklifini kabul etti. 11 Temmuz 1965’te Londra’daki Great Eastern Hotel’de düzenlenen basın toplantısında Lyons ve BMC başkanı George Harriman, Jaguar Şirketler Grubu, British Motor Holdings olarak adlandırılacak ortak bir holding şirketinin kurulmasına yönelik ilk adım olarak British Motor Corporation ile birleşeceğini açıkladı. Zamanla BMC adını 1966 sonunda British Motor Holdings olarak değiştirdi. Sonuç olarak 1968 yılında yeni bir holding şirketi olan British Leyland Motor Corporation ortaya çıktı, ancak bu kombinasyon başarılı olamadı. Yönetim Kurulunun aldığı kötü kararların bu başarısızlıkta etkili olmasının yanı sıra, Austin-Morris bölümünün mali zorlukları Ryder Raporu’na yansıtması 1975’te etkin bir şekilde kamulaştırılmasına yol açtı.
Geçici olarak bağımsızlığa dönüş
Sonraki birkaç yıl içinde, grubun birçok ürününe gösterilen düşük saygı nedeniyle, özellikle Jaguar’ın grubun bir parçası olarak kalması durumunda, Jaguarlar da dahil olmak üzere yeni modellerin geliştirilmesi ve üretimine başlanması için yeterli sermaye sağlanamayacağı anlaşıldı. Temmuz 1984’te Jaguar ayrı bir şirket olarak borsaya açıldı. Thatcher hükümetinin birçok özelleştirmesinden biri de bu oldu ve Jaguar kendi sicilini oluşturdu. 1980’de Başkanlığa getirilen Sir John Egan, özelleştirmeden hemen sonra Jaguar’ın eşi benzeri görülmemiş refahını sağlayan isim olarak markanın tarihine adını yazdırdı. 1986 yılının başlarında Egan, Jaguar’ın daha fazla otomobil satmasını engelleyen kalite kontrol, geciken teslimat programları, zayıf verimlilik gibi ana sorunları çözdüğünü bildirdi. Maliyetleri düşürmek için şirketin yaklaşık 10.000 çalışanının üçte birini işten çıkardı. Sir John Egan ayrıca Jaguar’ın kalitesini iyileştirme çabalarını da yoğunlaştırdı. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki fiyat artışları ise elverişli döviz kuru ile maskelendi.
Ford Motor Şirketi dönemi
Jaguar’ın Londra Borsası’ndaki kotasyonu 28 Şubat 1990 tarihinde kaldırıldı. 1999 yılında Aston Martin, Volvo Cars ve 2000 yılından itibaren Land Rover ile birlikte Ford’un yeni Premier Automotive Group’un bir parçası oldu. Ford’un sahipliğinde Jaguar hiçbir zaman kar etmese de, 1999’da S-Type ve 2001’de X-type’ın piyasaya sürülmesiyle ürün yelpazesini genişletti. PAG’ın Mayıs 2000’de Ford tarafından satın alınan Land Rover’ı satın almasının ardından, marka Jaguar ile yakından ilişkili hale geldi. Birçok ülkede ortak bir satış ve dağıtım ağını ortak bayilikler dahil olmak üzere paylaştılar ve bazı modeller ortak bileşenleri paylaştı. 11 Haziran 2007’de Ford, Land Rover ile birlikte Jaguar’ı da satmayı planladığını açıkladı ve anlaşma konusunda danışmanlık yapmak üzere Goldman Sachs, Morgan Stanley ve HSBC’nin hizmetlerini aldı. Satışın başlangıçta Eylül 2007’de açıklanması bekleniyordu, ancak Mart 2008’e kadar ertelendi.
Tata Motors dönemi
Ford, 26 Mart 2008’de Jaguar ve Land Rover operasyonlarını Hindistanlı Tata Motors’a satmayı kabul ettiğini ve satışı 2008’in ikinci çeyreğinin sonuna kadar tamamlamayı beklediklerini açıkladı. Anlaşmaya diğer üç İngiliz markasının hakları, Jaguar’ın kendi Daimler’i ve iki atıl marka Lanchester ve Rover da dahildi. 2 Haziran 2008’de Tata’ya satış 1.7 milyar sterlin karşılığında tamamlandı. Tata Group’un bir parçası olan Tata Motors, 18 Ocak 2008’de Jaguar Land Rover Limited’i İngiliz tescilli ve tamamına sahip olduğu bir iştirak olarak kurdu. Şirket, Ford’dan iki işletme Jaguar Cars Limited ve Land Rover’in satın alınması için bir holding şirketi olarak kullanılacaktı. Bu satın alma 2 Haziran 2008’de tamamlandı. 1 Ocak 2013’te, entegre bir temelde olsa da iki ayrı şirket, Jaguar Cars Limited ve Land Rover olarak faaliyet gösteren grup, temel bir yeniden yapılanma geçirdi. Ana şirketin adı Jaguar Land Rover Automotive PLC olarak değiştirildi, Jaguar Cars Limited’in adı Jaguar Land Rover Limited olarak değiştirildi ve Land Rover’ın varlıkları ona devredildi. Bunun sonucunda Jaguar Land Rover Limited, Birleşik Krallık’ta hem Jaguar hem de Land Rover ürünlerinin tasarım, üretim ve pazarlamasından sorumlu hale geldi.
Başlangıçtan günümüze Jaguar fabrikaları…
Swallow Sidecar şirketi 1922’de Blackpool’da bulunuyordu. Austin Swallow’a olan talep fabrikanın kapasitesini aşınca şirket 1928 yılında Coventry’deki Holbrook Lane’e taşındı. Şirket 1951 yılında orijinal Coventry sahasını aşarak Daimler tarafından işletilen bir savaş zamanı “gölge fabrikası” olan Browns Lane’e taşındı. Browns Lane fabrikası 2005 yılında son operasyonlarını durdurdu. Bir süre kaplama üretimine devam eden ve British Motor Museum sahasına taşınana kadar Jaguar Daimler Heritage merkezine ev sahipliği yapan Browns Lane fabrikası, yıkılmasına rağmen günümüzde yeniden inşa ediliyor. Jaguar Whitley mühendislik merkezini 1986 yılında Peugeot’dan satın aldı. Jaguar 2016 yılında Ryton-on-Dunsmore’da on yıl önce kapanan eski Peugeot/Chrysler/Rootes tesisinin bir bölümüne de taşındı. Burası artık Jaguar Land Rover’ın klasik restorasyon operasyonuna ev sahipliği yapıyor.
Jaguar Eyewear
Jaguar bir İngiliz markasından beklenebilecekleri en üst düzeyde sunmaya devam ediyor. 1951’den beri kraliyet ailesinin resmi tedarikçisi olan Jaguar, lüksten, asaletinden ve yüksek kalitesinden asla ödün vermiyor. Başka hiçbir otomobil üreticisinin aynı anda üç “Royal Warrant”ı birden sergilemesine izin verilmemiştir. Bu sebeple günümüzde halen Menrad Group bünyesindeki sunulan Jaguar gözlük koleksiyonları, modern ve sportif optik çerçeveler ve güneş gözlükleri yaratmak için gözlük teknolojisindeki en son yenilikleri benzersiz tasarım transferleriyle birleştiriyor. Bir otomobilin içinde bulabileceğiniz detaylar ve malzemeler, sofistike renk efektleri ve bir otomobilin çizgilerini anımsatan cam şekilleri, Jaguar’ın gözlüklerini benzersiz ve aranan yapıyor.
Performans ruhu
Jaguar gözlük koleksiyonları arasında en dikkat çekici segmentlerden biri de markanın çığır açıcı performans gözlükleridir. Performans segmentindeki gözlükler, dinamik profilleri ve yenilikçi tasarımlarıyla göz dolduruyor. Konfor her şeyden önce gelir ve hafiflik ile ideal uyumun kombinasyonu büyük önem taşır diyen Jaguar gözlük tasarım ekibi; markanın çerçevelerini esnek, boyutsal olarak kararlı ve geleneksel asetat gözlüklerden yüzde kırk beşe kadar daha hafif hale getiren Ultem gibi malzemeler kullanmayı tercih ediyor. Tam anlamıyla bir yaşam stili olan Jaguar güçlü bir motor tutkusu yaşıyor ve tarihine yerleşen bu tutkusunu gözlüklerine de yansıtıyor. Bu sebeple Spirit Line, Jaguar yaşam tarzının altını çizerken koleksiyondaki modeller, net, sportif tasarım, olağanüstü dengeli oranlar ve sofistike detaylar anlamına geliyor. Jaguar imzası taşıyan otomobillerdeki renklerden esinlenen modern renk vurguları camların içinde ve dışında özenle kullanılıyor.
Köklü İngiliz mirası gözlüklere dönüşüyor
Jaguar Heritage (Miras) segmenti, en son teknolojiyi olağanüstü güzellik ve etkileyici performansla birleştiren efsanevi tarihi araçlara saygı duruşunda bulunuyor. Tasarımların modern bir şekilde ele alınması sayesinde, retro esintili lüks çerçeveler görsel açıdan son derece çekici olduklarından tarzından ödün vermeyenlerin tercihi olmaya devam ediyor. Jaguar’ın Classic segmenti, zamansız klasiklerin modern bir yorumu olarak beğenilere sunuluyor. Bu modeller, zarif renkler, dengeli cam şekilleri ve en yüksek kalitede işçilik ile zarif ve sportif beyler için çok yönlü akıllı ürünlerdir. Classic segmentindeki modellerde gerçekleştirilen özel tasarım transferleri Jaguar markasıyla zarif ama güçlü bir bağlantı oluşturmaktadır. Jaguar’ın Ultimate segmenti ise en yüksek değerdeki çerçeveleri vadediyor. Saf titanyum veya altın kaplama gibi birinci sınıf malzemeler kullanılan bu modeller böylece inanılmaz derecede ayrıcalıklı bir yere sahip oluyorlar. Klasik tasarım ve mükemmel işçilik, bu segmenti en iyi gözlüğü arayan erkekler için cazip hale getiriyor.
Ocak 2023
